Zonder telefoon slaap je beter

Aankomende vrijdag is het Internationale Dag van de Slaap. Deze hele week geeft slaapspecialist Beter Bed daarom extra aandacht aan het belang van goed slapen met onder andere de uitkomsten van een praktijkonderzoek onder testslapers. 180 mensen hielden in februari twee weken lang een slaapdagboek bij waarbij ze een week mét en een week zonder telefoon in de slaapkamer hebben geslapen. Slaapwetenschapper Merijn van der Laar analyseerde vervolgens de resultaten.

Belangrijkste conclusie: 88 procent van de mensen neemt de telefoon (bijna) altijd mee naar de slaapkamer, maar uit de slaapdagboeken blijkt dat het achterwege laten van deze gewoonte leidde tot aanzienlijk uitgeruster wakker worden en een betere slaapkwaliteit.

Belangrijke redenen om de telefoon mee naar de slaapkamer te nemen zijn de wekkerfunctie (58%) en bereikbaarheid bij een noodgeval (26%). Toch rapporteerde 31% van de deelnemers beter te slapen zonder telefoon in de slaapkamer. 61% gaf aan net zo goed te slapen en slechts 8% gaf aan slechter te slapen. De belangrijkste redenen van een betere slaap zijn het niet afgeleid kunnen worden door sociale media en ’s nachts bij de wakkere momenten ook niet in de verleiding komen om op de telefoon te kijken. De kleinere groep die aangaf minder goed te slapen zonder telefoon beschreef dat dit te maken had met fear of missing out of een onveiliger gevoel.

Opmerkelijk is dat deelnemers aangaven net zo lang te slapen in de week met en zonder telefoon, maar dat ze hun slaapkwaliteit beter beoordeelden in de periode dat zij hun telefoon niet in de slaapkamer hadden. De gemiddelde beoordeling steeg van 6,8 naar 7,0 op een tienpuntsschaal. Dat lijkt weinig, maar is wel een significante verbetering. Bovendien voelden deelnemers zich ook beter uitgerust wanneer ze wakker werden. De resultaten onderstrepen een interessante paradox: alhoewel het overgrote deel van de deelnemers hun telefoon bijna altijd naar bed meeneemt, miste maar 37 procent van hen hun toestel. 63 procent miste het toestel dus niet. Vrouwen gaven vaker aan de telefoon te missen dan mannen. De cijfers duiden een sterke gewoonte aan als het gaat om het meenemen terwijl dat niet noodzakelijk is en zelfs voor een slechtere slaapkwaliteit kan zorgen. Sommige mensen gaven aan dat ze door afwezigheid van de telefoon meer contact hadden met hun partner, in plaats van dat zij bezig waren met hun telefoon.  

De gegevens uit het onderzoek passen bij eerdere wetenschappelijke studies, onder andere van het RIVM waaruit blijkt dat smartphone gebruik bij adolescenten samenhangt met slechter slapen (van Kerkhof et al., 2018). Uit een eerdere analyse van 14 studies blijkt dat overmatig gebruik van de telefoon samenhangt met slaapproblemen (Yang et al., 2020).